انواع قفسه بندی انبار : موضوع چینش محصولات فیزیکی در یک فضای محدود در گرو آشنایی با اصول فنی یا انبارداری نیست؛ همین که ما از کودکی میآموزیم که هر وسیله را کجا قرار دهیم در حقیقت این مهارت را میآموزیم که هر کالا مستلزم قرارگیری در جایی مخصوص با شرایط ویژه خودش میباشد .
با عنایت به این توضیحات چنانچه به زندگی روزمره خود نیز نگاهی بیانداریم به طور مثال خواهیم دید که برخی از لباسها یا وسایلمان مناسب استفاده در فصل کنونی نمیباشند (مثلاً بخاری یا کاپشن در تابستان)، لذا آنها را تا رسیدن موعد مناسب در محلی دور از دسترس نگه میداریم.
در این مثال برخی محصولات مانند کتب یا برخی لوازم برقی کوچک در قفسهها، کمدها و کشوها جای میگیرند، به دلیل استفاده زیاد و همه روزه از تلفن همراه، شارژر آن، ساعت، دسته کلید و ... معمولاً آنها را در محلی دم دست (حتی روی یک میز) گذاشته و برخی محصولات مانند نردبان، جارو برقی، میز اتو و ... به دلیل وزن زیاد روی زمین قرار میگیرند.
برخی از وسایل زندگی قابلیت آویزان شدن دارند، درنتیجه به منظور حفظ بهداشت، اشغال فضایی کمتر یا استفاده بهینه از فضا معلق میشوند، محصولاتی گاه دور انداختنی در انباری نگهداری شده و کالای دیگری هم به دلیل سازگاری با هوای آزاد بیرون از چاردیواری و به دور از سقفی بالای سرش قرار میگیرد .
همه این مثالها برای این بود که توجه داشته باشیم اصولی که در انبارداری مورد توجه قرار میگیرند مسائل خیلی پیچیدهای نبوده و همه ما تا حدی به طور اکتسابی و انتسابی آنها را بلدیم، با این حال وقتی حجم این محصولات زیاد شده، تنوعشان بیشتر و طریقه شناسایی آنها سختتر میشود، بهای هر قطعه بیشتر گردیده و حساسیت کارکرد آنها افزایش مییابد یا فقدان آنها به تأخیر در پروسه ساخت یک محصول منجر میگردد، آنگاه به نظم بیشتری برای طبقه بندی و چینش این محصولات نیازمندیم .
انواع قفسه بندی انبار
با عنایت به توضیحات فوق، برای نگهداری از هر محصول به روشی خاص نیاز داریم تا در عین حفظ ساختار آن، بتوانیم بهینهترین استفاده از فضای در دسترس را داشته و به سریعترین حالت ممکن نیز به آنها دست یافته یا جابجایشان کنیم . به هیمن دلیل برآن شدیم تا در ادامه با بررسی انواع قفسه بندی انبار و روشهای مختلف آن، بهترین راهکار برای نگهداری از محصولات مختلف را با یکدیگر مرور کنیم .
در همین رابطه به مرور 5 روش شاخص در انواع قفسه بندی انبار میپردازیم :
قفسه بندی استاتیک
این روش که شاید ارزان و رایجترین روش برپایی قفسههای یک اجاره انبار باشد ، به واسطه طبقاتی عموماً فلزی که با کمک ستونهایی از همین جنس سرپا شده و پیچ و مهره میگردند ساخته میشود . این نوع قفسه بندی مناسب نگهداری از محصولاتی سنگین و بزرگ نمیباشد، بالاخص اینکه نمیتوان از لیفتراک برای جایگذاری محصولات استفاده کرده و این کار به صورت دستی انجام میشود .
میدانیم که استاتیک به معنی ایستا و غیر متحرک بودن یک ساختار است ، در نتیجه این نوع روش چینش نیز بر پایه طبقهبندیهایی ثابت و غیر متحرک است؛ این روش برای نگهداری از محصولاتی در بستههای سبک و دارای ساختار هندسی منتظم بسیار مناسب میباشد .
قفسه بندی ریلی
چنانچه به ادارات و سازمانهای دولتی پر ارباب رجوعی که با اسناد کاغذی و پروندههای سنتی سروکار زیادی دارند مراجعه کرده باشید، در بخش بایگانی آن ها خواهید دید که قفسههای نگهدارنده این پرونده ها به یکدیگر چسبیده اما قابلیت جابجایی دارند ! در همین رابطه به جای اینکه فضای در دسترس با روشهای سنتی تقسیم بندی شده و اتاقهای زیادی را اشغال کند، همه فضاهای بینابینی را از بین برده و قفسهها را به یکدیگر چسباندهاند . این در حالیست که تک تک این قفسهها قابلیت جابجایی داشته و در صورت نیاز کاربر، به کمک نیروی دست، اهرم یا به صورت برقی جابجا میشوند .
با بازگشت به محیطهای صنعتی باید گفت که سازوکار این قفسهها به طور کلی شبیه قفسههای استاتیک بوده اما از سازوکار قفسههای مثال فوق تبعیت میکند ، با این تفاوت که قفسههای مذکور در محیطهای صنعتی پذیرای قطعات مکانیکی، مواد مصرفی یا کالای آماده فروش میباشند .
قفسه بندی پالت راک
این نوع سامانه انبارداری مناسب انبارهایی با گردش کالایی بالاست! زمانی در یک انبار از روش قفسه بندی پالت راک استفاده میشود، بواسطه اینکه امکان دسترسی به همه محصولات از سطح جلویی آنها وجود دارد، اولاً در آنِ واحد میتوان همه محصولات را دید، ثانیاً لیفتراک میتواند به همه آنها دسترسی داشته باشد که باز هم با قرارگیری محصولاتی متحد الشکل و یکسان روی پالتهای چوبی، پلاستیکی و فلزی به تسریع امور و افزایش بهرهوری کار کمک میکند .
قفسه بندی چند طبقه
یکی از نشانههای استقرار سیستمی هوشمند در امر انبارداری، استفاده بهینه از ارتفاع میباشد . در مجموعه هایی با تنوع زیاد محصولات یا انبارهایی عمومی که تنها متراژ مشخصی از زمین در اختیار یک مجموعه قرار دارد، استفاده از ارتفاع سبب میشود تا بتوانیم از محیط در دسترس استفاده بیشتری کرده و با تراکم بیشتری آنها را یکجا جمع کنیم .
در تکمیل توضیحات این بخش باید به این نکته هم اشاره کنیم که این روش برای محصولاتی با وزن کم و جرمی سبک مناسبتر میباشند .
قفسه بندی نیم طبقه
این روش به عنوان یکی دیگر از انواع قفسه بندی انبار، ساختاری شبیه انبارداری چند طبقه دارد ، با این تفاوت که به جای اینکه طبقات بر روی دیگری سوار شده و ما از روی زمین به آنها دسترسی داشته باشیم ،در فضای داخلی مکان مورد نظرمان یک نیم طبقه ساخته شده و با داشتن راه پله، آسانسور یا نوار نقاله به عنوان سطحی مجزا مورد استفاده قرار میگیرد .
کفپوش مزنین (نام دیگر این این روش در انواع قفسه بندی انبار) سبب میشود تا با پرداخت بهای یک انبار و صد البته صرف مخارج ساخت این نیم طبقه، عملاً از دو یا چند انبار (بنا به میزان بلندی سقف و تعداد طبقات) بهرهمند شویم .